LINUX
Ücretsiz Linux ticareti Unix'ler için oldugu gibi Windows
için de bir tehlike olmaya basladi. Linux'u kendi sisteminizde
nasil çalistiracaginiz bu yazinin konusu.
Linux havalanyor. 1998 Nisan aynda Linux Colombia uydusuyla dünyadan ayrldi. Bilimsel bir deneydede 16 Mb. RAM'li 100 Megahertz hizindaki bir 486'da Debian sürümü bir Linux kullanldi. Bu yazi dünya üzerinde de Linux kullanmak için sebeplerin oldugunu ve Linux'un nasil kurulacagni adim adim anlatyor.
TCP/IP protokolu ile çalistiklari için, Internet ve Intranet uygulamalari için unix isletim sistemleri biçilmis kaftan. Linux'un diger isletim sistemlerinden daha çok sevilmesini saglayan baska özellikleri de var.
Degisik yazilim firmalari ve programcilar Linux çekirdeginden ve uygulama programlarindan dagitimlar olusturuyorlar. Herbir dagitimin kurulumu kolaylastirmak için bir yardimci programi bulunuyor.
Linux için herhangi bir lisans ücreti ödemeye gerek yok. Sadece dagitimi olusturmada çalisanlarin ücretleri, CD masraflari ve kullanici destek giderleri ödeniyor.
Linux'un donanm gereksinimleri düsük. 8 veya 16 MB RAM'i olan bir 486'da linux'u çalistirmak mümkün. Linux baska islemci tiplerinde de çalisiyor, ancak bunlar kurarken bazi zorluklar çikabiliyor.
Linux heterogen aglarda hem Server hem Client olarak sorunsuz çalisabiliyor.
Birçok küçük araç ve bunlarin sayisiz parametre ayarlari sayesinde bütün isler otomatik olarak yaptirilabiliyor. Windows altinda zor isleri otomatik olarak yaptirmaya kalkanlar Linux'ta aradiklarini bulacaklardir.
Linux kullanici idaresi ve güvenlik mekanizmasi olan bir multitasking ve multiuser isletim sistemi.
Staroffice ile Linux 3.1 içinde artik bir office paketi var. Staroffice'te de Linux'ta uygulanan lisans mantigi uygulaniyor yani bedava.
Linux'un Bootmanager'i LILO ile tek bir PC'de Linux ile birlikte baska isletim sistemleri de bulunabiliyor. Ayrica Linux baska isletim sistemlerinin disketlerine ve sabit disk bölümlerine erisebiliyor. Bunlarin disinda DOS programlarini çalistirmak için de bir DOS emulatörü bulunuyor.
Unix ortamina alisik olmayanlar için Linux'un yönetimi Windows 95 gibi diger isletim sistemlerinden zordur. Unutulmamasi gereken bir noktada ticari sebeplerden dolayi Linux için bulunabilen uygulamalarin Windows 3.x ve 95'ten daha az oldugu.
Linux'un art ve eksilerini göz önünde bulundurarak bu sistemi kullanip kullanmayacaklarina kullanicilar kendileri karar vermelidirler. Linux kullanicilarinin sayisinin artiyor olmasi ise birçok kullanici için artilarin daha agir bastigini gösteriyor.
KURULUMUN MANTIGI HER ZAMAN AYNI:
Bir Linux dagitimi istisnalar hariç belirli bagimliliklari olan tek tek paketlerden olusuyor. Linux dagitimlarinda Windows 95'ten farkli olarak birlikte kurulmamasi gereken farkli paketler var. Örnek olarak birçok Web serveri veya mail sistemi gösterilebilir. Isin püf noktasi dogru paketleri seçmek ve paketler arasinda çakisma ve bagimliliklari göz önünde
DONANIM DESTEGI
Güncel donanmlar, ister bir SCSI adaptörü veya ekran karti veya CD yazicisi olsun, Linux tarafinadan desteklenir. Piyasaya daha yeni çikmis donanimlarda sorun çikabilir. Eski Matrox ekran kartlarida X Windows sistemi, Xfree86 tarafindan destekleniyor. Birçok donanim desteklendiginden ve bunlarin hepsinin kullanilmasi durumunda çekirdek çok büyük olacagndan çekirdek modüler olarak yapilandirilmis. Sürücüler çalisan sisteme eklenebilir yada çikartilabilir.
bulundurmaktir. Bu islemler göründükleri kadar zor degildirler kurulum programlari bu görevi üzerlerine aliyorlar ve kullaniciya problemler ve çözüm yollari hakkinda öneride bulunuyorlar. Bir Linux sisteminin kurulumu prensip olarak her dagitimda ayni. Tabii dagitimlarin kurulum programlarinda kimi farkliliklar var. Kimi dagtimilarda bazi adimlar farkli yada hiç olmuyor. Ilk önce sabit diskin hazirlanmasi gerekiyor. Liux en azindan bir bölüme ihtiyaç duyuyor. Ikincisini ise swap alani olarak hazirlamak gerekiyor. Eger Liux'u server olarak kullanacaksanz, /var, /home ve /usr için de birer bölüm hazirlamak gerekiyor.
Bütün Linux bölümleri hazirlandiginda ve sisteme tanitildiginda paket seçimine baslanabiliyor. Bu asamada düsünmek gerekir. Göz önünde bulundurmamiz gereken, sisteminizi hangi amaçla kullanacaginizdir. Buna göre bazi kullanm öncelikleri belirtmeniz gerekecek. Genelde X11 terminali, Kelime islem, internet terminali , ag sunucusu ve baska öncelikler belirlenebilir. Bundan sonra listedeki paketlere bir göz atin. Bu esnada kurulmasini istediklerinizi isaretleyin. Ihtiyaciniz olmayan paketleri isaretlememeniz tavsiye edilir çünkü bunlar daha sonra çakismaya sebep olabilir. Kurulum esnasinda bazi paketleri unutacak olursaniz daha sonra sorunsuz bir sekilde kurabilirsiniz. Kurulum asamasi bir müddet zaman alacaktir. Kurulum bittikten sonra paketlerin konfigüre edilmesi gerekiyor.Birçok paketin dogru düzgün ön ayarlari oldugu için sadece bazi paketlerde kullanicinin ayarlama yapmasi yeterli oluyor.
BOOT ISLEMINI LILO YÖNETIYOR
Paketlerin kurulmasindan önce veya sonra Bootmanager'in yerlestirilmesi gerekiyor. Linux için ilk sürümlerinde, OS/2'den tanidigimiz bir bootmanager tanimlandi. Esnekligi sayesinde LILO (Linux-Loader) zaman içinde gelisim gösterdi.
OS/2'nin Bootmanager'inde LILO'yu ikinci Bootmanager olarak tanimlamak mümkün. Bunun için LILO'yu Boot bölümüne yerlestirmemiz gerekiyor.
